Năm tài khóa 2024–2025 của Mỹ từng nhiều lần đứng trước nguy cơ shutdown (đóng cửa chính phủ), chỉ tạm tránh được nhờ các nghị quyết chi tiêu ngắn hạn. Hiện nay, vẫn chưa chắc đảng Cộng hòa và Dân chủ có đạt được thỏa thuận ngân sách trước hạn chót đêm 30/9/2025 hay không. Nếu không, chính phủ sẽ phải tạm ngưng hoạt động và chỉ giữ lại những nhân viên, dịch vụ được xem là “thiết yếu”.
Điều này từng xảy ra nhiều lần trong quá khứ và thường kéo theo sự gián đoạn ở một số cơ quan. Vậy lần này, người lao động nước ngoài và doanh nghiệp cần lưu ý gì?
Với các doanh nghiệp và người lao động nước ngoài, việc chính phủ tạm đóng cửa có thể tác động trực tiếp đến nhiều thủ tục di trú. Dựa trên các lần shutdown trước, tình hình dự kiến như sau:
USCIS (Cơ quan Di trú và Nhập tịch Mỹ)
- Vẫn hoạt động bình thường vì tự chủ tài chính bằng phí dịch vụ. USCIS hoạt động dựa vào lệ phí hồ sơ, nên về cơ bản vẫn tiếp tục xử lý đơn từ trong thời gian chính phủ đóng cửa. Các đơn mới, đơn gia hạn và những bước bắt buộc trong quy trình thẻ xanh vẫn có thể nộp.
- Các hồ sơ EB-5 (đầu tư định cư), Adjustment of Status (I-485), thẻ xanh, nhập tịch (N-400), gia hạn tình trạng, EAD, Advance Parole, I-130… đều tiếp tục được tiếp nhận và xử lý.
- Tuy nhiên, các hồ sơ H-1B, H-1B1, E-3 sẽ bị chậm nếu chưa có LCA từ Bộ Lao động.
- E-Verify sẽ tạm ngưng, nhưng doanh nghiệp vẫn phải hoàn tất Form I-9 cho nhân viên mới và cập nhật sau khi hệ thống mở lại.
Bộ Lao động (DOL)
- Ngừng toàn bộ xử lý LCA, PERM, Prevailing Wage Determination và phản hồi kiểm toán.
- Hệ thống FLAG sẽ đóng, không thể truy cập hoặc in chứng nhận đã phê duyệt.
- BALCA Appeals (kháng cáo liên quan chứng nhận lao động) cũng bị tạm dừng.
Bộ Ngoại giao (DOS)
- Hoạt động cấp visa và hộ chiếu được duy trì nhờ phí dịch vụ, nhưng thực tế các lần shutdown trước từng xảy ra chậm trễ hoặc ngưng tạm thời.
- Điều này có thể ảnh hưởng đến lịch phỏng vấn và cấp visa định cư (bao gồm EB-5) hoặc visa không định cư.
- Người có kế hoạch đi nước ngoài trong thời gian này nên cân nhắc kỹ.
ICE & CBP
- Biên giới và sân bay vẫn mở, nhân sự được coi là thiết yếu.
- Tuy nhiên, các diện xin lợi ích di trú trực tiếp tại cửa khẩu/tiền kiểm (ví dụ TN, L-1 cho công dân Canada) nên kiểm tra tình trạng cụ thể trước khi nộp.
Khuyến nghị cho doanh nghiệp & nhà đầu tư EB-5
- Nộp sớm các hồ sơ cần LCA hoặc PERM trước ngày 30/9.
- Lưu bản chứng nhận đã có từ hệ thống FLAG.
- Chuẩn bị bằng chứng nếu việc nộp trễ do shutdown.
- Hoàn tất Form I-9 đúng hạn cho nhân viên mới, cập nhật E-Verify sau.
- Hạn chế đi quốc tế nếu không thật sự cần thiết.
- Với hồ sơ EB-5, USCIS vẫn xử lý bình thường, nhưng cần lưu ý nguy cơ trễ hẹn phỏng vấn hoặc cấp visa ở giai đoạn lãnh sự.
Kết luận: Shutdown sẽ không dừng toàn bộ hệ thống di trú, nhưng có thể gây gián đoạn ở những diện liên quan Bộ Lao động và visa tại lãnh sự quán. Chuẩn bị sớm và theo dõi sát tình hình sẽ giúp doanh nghiệp, người lao động và nhà đầu tư EB-5 hạn chế rủi ro.
